czwartek, 12 czerwca 2014

Chychła nieznany

Rozpakowując eksponaty przed wystawą "Citius,altius, fortius" w 2012 r. w skrzyni, przywiezionej z Warszawy, natknęliśmy się na niespodziankę. Wręcz oniemieliśmy. Znajdowała się tam rzeźba, którą znaliśmy ze zdjęć, ale w rzeczywistości nie mieliśmy okazji jej zobaczyć. Rzeźba była potężna, socrealistyczna nieco w swojej formie, proporcjami przypominająca słynne posągi z Wyspy Wielkanocnej. Wyjęta ze skrzyni"Wielka głowa" wykonana była z gipsu i przedstawiała Zygmunta Chychłę.  Znajduje się w zbiorach Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie.



Popiersie znakomitego boksera mierzy prawie 50 cm. Jego autorem jest Tadeusz Łodziana, profesor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie – jeden z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy.

W latach 1937 – 1939 oraz 1941 – 1942 studiował w Instytucie Sztuk Plastycznych we Lwowie. Po wojnie kontynuował naukę w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Sopocie. W roku 1954 uzyskał dyplom Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i rozpoczął pracę na uczelni. W latach 1966 – 1969, 1972 – 1968 był Dziekanem Wydziału Rzeźby, a w latach 1968 – 1972 również prorektorem uczelni. W 1989 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego.
Tworzył abstrakcyjne rzeźby kameralne, rzeźbę plenerową, a także monumentalne pomniki, m.in. Ofiar Faszyzmu w Łodzi, Żołnierza polskiego i niemieckiego antyfaszysty w Berlinie, Kopernika w Bogocie, Piłsudskiego w Warszawie. Jest twórcą wystroju rzeźbiarskiego w Mauzoleum na Pawiaku w Warszawie. Brał udział w wielu wystawach w kraju i za granicą, w 1981 zdobył Grand Prix na Międzynarodowym Biennale Rzeźby w Monaco za kompozycję „Otwarta II”.
Profesor zmarł 30 lipca 2011 r. Nie znam okoliczności wykonania popiersia Chychły, powstałego przed 1955 r. – czy był to model konkursowy do mającego powstać pomnika?  Bokser był postacią bardzo znaną, wręcz bohaterem narodowym. Może władze planowały uczczenie go w taki właśnie sposób. A może, jak to wspominał niedawno  Adam Roman, autor rzeźby „Sztafeta” (dziś przy Stadionie Narodowym), wykonanej także w tym okresie, tematyka sportowa była najbardziej neutralna i stąd jej popularność wśród artystów. Trzy lata temu prosiłem o pomoc w wyjaśnieniu tej zagadki, proszę i teraz.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz